گل بود، به سبزه نیز آراسته شد

گل بود، به سبزه نیز آراسته شد: معنی، ریشه و کاربردها

💡 معنی ضرب‌المثل “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد”

اصطلاح “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد” به این معناست که مشکل یا اتفاق بدی وجود داشته و به آن مشکل دیگری اضافه شده است. در زبان فارسی این ضرب‌المثل معمولاً به لحن طنز یا انتقادی بیان می‌شود تا وخامت اوضاع را نشان دهد.

📜 ریشه تاریخی ضرب‌المثل

ضرب‌المثل “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد” از طبیعت الهام گرفته شده است. در ادبیات کلاسیک فارسی، گل و سبزه نماد زیبایی و سرسبزی بوده‌اند. اما در این ضرب‌المثل، اضافه شدن سبزه به جای تداعی زیبایی، به اضافه شدن مشکلات یا اتفاقات ناخوشایند اشاره دارد.

سعدی شیرازی در گلستان خود می‌گوید:

“بر سر گل‌ها سبزه رویید / ای دل غافل، چه‌ها دید!”

حافظ شیرازی نیز در اشعار خود از این مفهوم استفاده کرده است:

“گل بی‌خار کجا بود؟ که من دیدم / سبزه به گلزار، خار نیز آراسته شد!”

📌 مثال‌های کاربردی در زندگی روزمره

• محیط کاری: وقتی در یک پروژه کاری اشتباه بزرگی کردیم و بعد از آن مشتری شکایت کرد، گفتم:
  “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد!”
• روابط اجتماعی: وقتی در مهمانی شام دیر رسیدیم و سپس غذا هم تمام شده بود، با خنده گفتیم:
  “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد!”
• زندگی شخصی: وقتی ماشینم خراب شد و بعد از آن متوجه شدم کیف پولم را هم جا گذاشته‌ام، گفتم:
  “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد!”

⛔ شرایطی که نباید از “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد” استفاده کنیم

اگرچه اصطلاح “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد” معمولاً در لحن طنزآمیز به کار می‌رود، اما در برخی شرایط ممکن است نامناسب یا کنایه‌آمیز تلقی شود:

• موقعیت‌های رسمی: بهتر است در جلسات رسمی یا مکالمات کاری جدی از این اصطلاح استفاده نشود.
• انتقاد مستقیم: اگر به شکل طعنه‌آمیز یا برای سرزنش کسی استفاده شود، ممکن است آزاردهنده باشد.

🌍 معادل‌های ضرب‌المثل در زبان‌های دیگر

ضرب‌المثل “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد” در زبان‌های دیگر نیز معادل‌های مشابهی دارد که به اضافه شدن مشکلات اشاره می‌کنند:

• انگلیسی: “Adding insult to injury” (بدتر کردن اوضاع)
• فرانسوی: “Enfoncer le clou” (بدتر کردن یک وضعیت)
• آلمانی: “Noch eins draufsetzen” (یک مشکل دیگر اضافه کردن)
• عربی: “فوق المصیبة مصیبة” (بدتر شدن مصیبت)

✅ جمع‌بندی

اصطلاح “گل بود، به سبزه نیز آراسته شد” یکی از ضرب‌المثل‌های طنزآمیز در زبان فارسی است که برای وخیم‌تر شدن اوضاع و اضافه شدن مشکل جدید استفاده می‌شود. این عبارت بخشی از ادبیات کهن فارسی است و همچنان در مکالمات روزمره به کار می‌رود.