اگر به دنبال اکوسیستمی جامع برای سرزندگی و نقش‌نگاری خانه، شرکت، هتل و… خود هستید، این مطلب برای شماست!
احتمالا با نام تراریوم آشنایی نداشته باشید. جذابیت این اکوسیستم خلاقانه به حدی است که با خرید تراریوم، انگار جنگلی کوچک را به خانه‌تان آورده‌اید!
نکته جذاب داستان این است که تراریوم اولین بار در قرن ۱۹ میلادی توسط دکتر ناتنیل وارد به صورت تصادفی کشف شد! زمانی که در‌حال پروش شفیره یک پروانه در ظرفی مهر و موم شده بود، متوجه این قضیه شد که خزه‌ها و سرخس‌ها در محیط بسته قابلیت رشد دارند. کم‌کم این سوال به‌وجود آمد که واقعا چطور ممکن هست که حیات گیاهی در فضایی بسته یافت شود آن هم در شرایطی که آب و غذا به گیاه نمی‌رسد؟! این‌شد که جرقه ساخت اولین تراریوم ایجاد شد.
- تراریوم یک اثر هنری از اقسام گیاهان منتخب با شرایط نگهداری یکسان هست که دیواره‌ی شیشهای آن ورود نور و گرما را به داخل ممکن میکند. همچنین باعث ایجاد یک چرخه‌آبی در آن میشود.
چرخه آب در تراریوم ها
- دو نوع از گیاهان تراریوم وجود دارد. نوع بسته که مدل کلاسيک‌تری است، متناسب برای گیاهان گرمسیری رطوبت دوست (مثل: ارکیده‌ها) و نوع سرباز متناسب برای گیاهان خشکی‌دوست می‌باشد (مثل: کاکتوس‌ها و ساکولنت‌ها). جالب است که بدانید که این گیاهان ماه‌ها بدون نیاز به آب به زندگی‌خود ادامه میدهند! در‌هر‌صورت این را به خاطر داشته باشید که تراریوم‌ها با محفظه شیشهای خود اشعه UV را فیلتر می‌کنند. پس بیشتر برای گیاهانی که آفتاب‌دوست نیستند و سایه را ترجیح میدهند مناسب است.
تراریوم بسته
تراریوم باز
شرایط نگهداری و مراقبت
-
نور
تراریوم‌ها نیاز به نور غیر‌مستقیم دارند. نور‌مستقیم باعث سوختن گیاه میشود، زیرا محفظه شیشهای آن، عملکردی مشابه ذره‌بین دارد. استفاده از لامپ‌های رشد نیز در‌صورت نبود نور جوابگو است. هر چند وقت یک‌بار محفظه را برای رسیدن نور کافی به تمام گیاهان °۹۰ بچرخانید. (میزان نور‌دهی به نوع گیاهان بستگی دارد)
نور مناسب تراریوم
-
آبیاری
تراریوم‌های بسته مقدار کمی به آبیاری نیاز دارند. ولی تراریوم‌های باز حدودا ۲ تا ۳ هفته یک‌بار آبیاری می‌‌خواهند. برای آبیاری از آبپاش، قاشق و یا قطره‌چشم استفاده شود، زیرا سوراخ زهکش برای خروج آب وجود ندارد. بهتر‌است آب آبیاری تراریوم بدون کلر و ولرم باشد(به دلیل تفاوت در نوع گیاهان بهترین زمان برای تشخیص آبیاری زمانیست که خاک تراریوم خشک است).
آبیاری تراریوم
-
رطوبت
میزان رطوبت به گیاهان داخل تراریوم وابسته است و باید تنظیم شود. رطوبت زیاد باعث پوسیدگی گیاه و مشکلاتی از این قبیل میشود. پس زمانی که احساس کردید بر روی شیشه‌های تراریوم بسته رطوبت زیادی جمع شده‌است، درب آن را بردارید و اجازه بدهید تا چند ساعت هوا بخورد (این شایع‌ترین علت خرابی تراریوم است) و تا زمانی‌که هوا در‌آن جریان پیدا کند، تراریوم را در محوطه‌ای با جریان هوای آزاد بگذارید.
تراریوم یک اکوسیستم خودکفاست ولی به‌دلیل نگهداری آن در شرایط خانه و… کمی مداخله برای حفظ رطوبت لازم است.
-
هرس‌کردن
برای تراریوم‌های بسته باید گیاهانی استفاده شود که رشد زیادی نداشته باشند. در هر‌صورت هر چند وقت یک‌بار درب آن را باز کرده و هرس نمایید. میتوانید قسمت‌های هرس شده را برای قلمه‌زنی نگه‌دارید. برای جلوگیری از گسترش باکتری‌ها و کپک‌ها باید برگهای مرده و یا کپک‌زده و وسائل تزئینی کپک‌زده را جدا کنید. وسایل مورد نیاز برای هرس‌کاری، قیچی باغبانی، بطری اسپری و موچین هستند.
هرس کردن گیاهان تراریوم
-
تعویض گلدان
هر‌چه رشد بیشتر باشد طبیعتا ریشه‌ها هم بزرگ‌تر می‌شوند و باعث فشرده‌شدن گیاه و در‌نتیجه کم شدن گردش هوا در گیاه میشود. گیاهان را مرتب نگه‌دارید و وقتی متوجه رشد شدید، به آرامی آن‌ها را از خاک بیرون کشیده و در‌صورت منقبض بودن ریشه‌ها جای آن را با ظرف بزرگ‌تر عوض کنید یا به‌جای آن گیاهی دیگر قرار دهید.
-
کوددهی
شرایط کوددهی این گیاهان متفاوت با گیاهان دیگر است و احتیاج خاصی به کوددهی ندارند (نهایتا 1بار در‌سال).
کوددهی تراریوم
-
تمیز‌کردن
وسایل مورد نیاز: پنس و پنبه مرطوب یا پارچه تمیز بدون پرز
- مرطوب کردن پنبه
- باز‌کردن تراریوم در صورت بسته بودن
- تمیز‌کردن محفظه‌داخلی با پنبه و پنس بدون آسیب به گیاهان کاشته‌شده (به آرامی انجام شود).
- تعویض پنبه در‌صورت آلوده‌شدن
- برای گرفتن رطوبت میتوانید پس از انجام تمام مراحل یک دور از پنبه خشک استفاده کنید.
تمیز کردن تراریوم
-
آفات
تراریوم‌ها از کم‌آفت‌ترین گیاهان به دلیل بودن در فضای بسته هستند. در صورت نگهداری صحیح احتمال وجود آفت در آن بسیار پایین می‌آید.
آفات و مشکلات نگهداری تراریوم ها
دو مشکل اساسی در تراریوم‌ها: زردی برگ و یا کم‌رنگ شدن آن و کپک زدن خاک که در نگهداری تراریوم مشکل ایجاد میکند.
- زردی و کپک‌زدن خاک به دلیل آبیاری بیش از اندازه به‌وجود می‌آید.
- کم‌رنگ شدن برگ‌ها به‌دلیل نرسیدن نور کافی به تراریوم باعث مشکلاتی از‌این قبیل میشود.
-
دما
دمای ۲۷ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد مانند دمای محیط خانه برای تراریوم‌ها ایده‌آل می‌باشد. حتما از قرار دادن تراریوم در کنار وسایل گرمایشی و یا سرمایشی خود‌داری کنید.
دمای مناسب برای تراریوم
11 گیاه مناسب برای تراریوم‌های بسته
برای تراریوم‌های بسته گیاهانی را انتخاب می‌کنیم که به رطوبت بالا علاقه‌مند باشند. اکثر گیاهان بومی مناطق استوایی و گرمسیر دارای این ویژگی هستند. با نگهداری تراریوم سربسته در منزل، جنگلی کوچک را اطراف خود دارید.
1- Rex Begonia (بگونیا رکس)
این گیاه نیمه گرمسیری چند‌ساله با برگهای پهن و قلبی‌شکل ارغوانی خیره کننده است.
2- Pothos (پتوس)
گیاهی رونده با شاخه‌های آویزان و برگهای سبز براق و قلبی‌شکل زیباست.
3- Aluminum Plant (پیله‌آ)
پیله آ با رگه‌های سفید در میان برگهای سبز براق جذاب است.
4- Button Fern (سرخس دکمه‌ای)
دارای برگهای کوچک و گرد و چرمی‌شکل با ساقه‌های نازک می‌باشد.
5- Baby Tears (چمن‌هلندی)
چمنی سردسیری با بافت‌های ریز و یا متوسط نوک قایقی‌شکل که با رنگ‌های سبز-آبی وجود دارد.
6- Mini English Ivy (پیچک ابلق)
گیاهی به‌شدت رونده با ظاهری زیبا و همیشه‌سبز جذاب و دلرباست.
7- Maidenhair Fern (پرسیاوشان)
گیاهی با خواص دارویی است و شاخه‌هایی سخت و باریک و براق شبیه موی سر دارد.
8- Artillery Fern (پیله‌آ میکروفیلا)
گیاهی همیشه‌سبز و رونده که تکثیر آن با قلمه‌زدن یا تقسیم ریشه انجام میشود.
9- Hypoestes (polka dot plants) ( گل‌سنگ)
گیاه کوچک، زیبا با خال‌های صورتی و سبز بر روی برگ‌ها از ویژگی‌های ظاهری آن می‌باشد.
10- Friendship Plant (گل حوله‌ای)
گیاهی زیبا که با وجود برگهای سبز و رگه‌های نقره‌ای پوشیده از پرز ظاهری فریبنده دارد.
11- The Silver Nerve Plant (فیتونیا)
گیاهی زیبا دارای برگ‌هایی با رگه‌های صورتی، قرمز و سفید است.
11 گیاه مناسب برای تراریوم‌های باز
اگر به حال و هوای کویری علاقه‌مند هستید تراریوم باز مخصوص شماست! وجود تنوع بالا در کاکتوس و ساکولنت‌ها دستتان را برای تزئین تراریوم، باز می‌گذارد. میتوانید انواع گونه‌های آچورا، کراسولا، اچینو و … را به سلیقه خودتان در کنار یکدیگر بکارید.
1- Starfish Plant ( سانسوریا بونسل)
مناسب برای تصویه هوای محیط که با برگهای لوله‌ای سبز‌نیزه‌ای و راه راه از گیاهان پرفروش آپارتمانی به‌شمار می‌رود.
2- Echeveria Blue Sky (اچوریا آبی)
گیاه زینتی کمیاب شبیه به رز‌آبی، دارای برگهای گوشتی و بدون تیغ از ویژگی‌های خاص آن تلقی میشود.
3- Red Tip Hens & Chicks (سمپرویوم)
گیاه چند‌ساله همیشه‌سبز که آرایش برگی شبیه به رزت (آرایش دایره مانند) دارد و ذخیره آب در برگهای آن انجام میشود.
4- Whale’s Tongue Agave (آگاوه)
نام دیگر آن گیاه خنجری است که با برگهای تیز‌بلند بدون‌ساقه و گل‌دهی صد‌سال یک‌بار خود معروف هستند.
5- Burrito Tail (سدوم مورگانیانوم)
گیاه بومی گوشتی و پایاست (طول‌عمر چند‌ساله) با ظاهری آویزان و خوشه‌ای که رشد طول خوشه‌هایشان تا 60 سانتی‌متر می‌رسد.
6- Crown of Thorns ( گل‌مرجان)
یک نوع گیاه گوشتی بومی است. روی ساقه‌های خود خار دارد و شیره‌ی آن سمی است. معمولا رشد‌شان تا ۹۰ سانتی‌متر می‌رسد.
7- Feather Cactus (پیرکاکتوس)
دارای ظاهری خاص با مو‌های سفید با هاله قرمز تاجی‌شکل روی سر خود هستند.
8- The Flaming Katy Plant (کالانکوئه)
دارای گل‌های‌ریز با گل‌برگ های چهار‌تایی، برگهای صاف و بدون کرک و خار هستند.
9- Zebra Haworthia (هاورتیا گورخری)
گیاهی جذاب و قد‌کوتاه با برگهای شفاف، نوک‌تیز، تیره، گوشتی و بدون‌ساقه که ظاهری‌خاص به خانه‌ی شما می‌دهد.
10- Moon Cacti (کاکتوس پیوندی)
روی کاکتوس دراگون یا هیلوسرئوس پیوند‌زده می‌شوند، دارای زندگی انگلی‌اند و فاقد کلروفیل هستند.
11- The Black Rose (Zwartkop) (آئونیوم)
گونه‌ای از ساکولنت ها که رویششان در کوهستان الوند صورت گرفته و تنوع رنگ از سبز تا بنفش تیره دارند.
نتیجه‌گیری:
تراریوم‌ها با اکوسیستم منحصر به فرد خود با شرایط محیطی خانه ما سازگار‌اند و در‌صورتی که شرایط آبی و نور‌دهی و دمایی مناسب داشته باشند و با وجود کمی رسیدگی تا سالیان سال، سالم می‌مانند.
