نخل اریکا که با نام علمی Dypsis lutescens شناخته می‌شود، یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی است که می‌تواند سبک دکوراسیون خانه شما را تا حد زیادی بهبود بخشد. نخل اریکا دارای برگ‌های بلند و جذابی می‌باشد که متأسفانه، به دلیل حساسیت بالای آن‌ها به تغییر رنگ (زرد شدن)، نگهداری از این گیاه دشوار است. بنابراین این سؤال مطرح می‌شود که چرا برگ‌های نخل اریکا زرد می‌شود؟
نخل اریکا به دلیل شرایط خاک و عوامل محیطی مؤثر بر گیاه در حال زرد شدن است. به عنوان مثال، زرد شدن شاخ و برگ‌ها می‌تواند ناشی از خطاهای شخصی مانند استفاده از آب لوله‌کشی (آب حاوی فلوراید)، کود زیاد، آبیاری بیش از حد یا کمتر از حد مورد نیاز گیاه باشد. از نظر شرایط خاک، ممکن است به دلیل تغذیه نامتعادل یا حمله قارچ باشد. از نظر شرایط محیطی، زرد شدن برگ‌های اریکا می‌تواند به آب و هوا، دما، آفت‌زدگی و حالت کلی جو بستگی داشته باشد.
در این مقاله، قصد داریم به دلایل رایج زرد شدن برگ‌ها در گیاه نخل اریکا بپردازیم. امیدواریم بعد از مطالعه، بتوانید دلیل بروز علائم را درک کنید و یکی را با دیگری اشتباه نگیرید تا مشکل را به راحتی درمان کنید.
1- کمبود مواد مغذی
یکی از شایع‌ترین دلایل زردی در قسمت‌هایی از برگ اریکا کمبود مواد مغذی است. معمولاً، این عامل در نتیجه عدم تعادل مواد مغذی در خاک ایجاد می‌شود. کمبود مواد مغذی در خاک می‌تواند ناشی از استفاده نادرست از کودها باشد و یا این‌که خاک برای حفظ گیاه به اندازه کافی خوب نباشد. کمبود عناصری از قبیل نیتروژن، پتاسیم، منیزیم، منگنز و آهن رایج است.
نیتروژن
نیتروژن باعث سبز شدن رنگ برگ‌ها و رشد گیاه می‌شود. بنابراین فقدان آن به معنای زرد شدن شاخ و برگ و توقف رشد گیاه خواهد بود. این نوع کمبود در گیاه گلدانی اریکا رایج است. زیرا گیاهان گلدانی بر خلاف فضای باز که نیتروژن به طور مساوی توسط طبیعت تولید می‌شود، دسترسی محدودی به مواد مغذی مانند نیتروژن دارند. بنابراین نیتروژن در خاک گلدان به دلیل اشباع شدن خاک تمایل به از بین رفتن دارد و بدین ترتیب فرآیند طبیعی نیترات‌زدایی صورت می‌گیرد.
راه‌حل
راه‌حل، استفاده از کودی است که حاوی نیتروژن کافی باشد. گیاه را به اندازه کافی با این کود تغذیه کنید. فرصت دهید تا گیاه تمام مواد مغذی را جذب کند. شاخ و برگ گیاه سبزتر شده و گیاه شما دوباره رشد خواهد کرد.
پتاسیم
همچنین، پتاسیم باعث رشد گیاه اریکا می‌شود و از پیری سریع برگ‌های آن جلوگیری می‌کند. کمبود این عنصر می‌تواند باعث زرد شدن برگ‌ها شود.
در برخی موارد، حتی ممکن است رنگ برگ‌ها قهوه‌ای شود. در چنین شرایطی، کمبود پتاسیم منجر به بافت‌مردگی یا نکروز شده است. دلایل مختلفی می‌تواند باعث کمبود این ماده مغذی در گیاه اریکا شود:
- در صورتی که خاک خیلی شنی است یا وقتی خاک اسیدی‌تر است، پتاسیم به راحتی نشت می‌کند.
- در صورتی که کود مورد استفاده، از پتاسیم کافی برای تغذیه گیاه گلدانی برخوردار نباشد.
راه‌حل
در صورتی که خاک خیلی شنی (یا خیلی اسیدی) باشد، بهترین روش این است که به مخلوط گلدانی کمی خاک رسی اضافه کنید. زیرا خاک رسی بسیار بهتر از خاک شنی می‌تواند پتاسیم را در خود نگه دارد. اما قبل از افزودن خاک رسی، باید از کود مناسب برای تغذیه گیاه استفاده کنید.
بهترین گزینه استفاده از کود سولفات پتاسیم با پوشش گوگردی است. توجه داشته باشید که این کود نباید به تنهایی در خاک اضافه شود. لذا، از کود منیزیم نیز استفاده کنید. زیرا کود سولفات پتاسیم به تنهایی می‌تواند باعث عدم تعادل بین منیزیم و پتاسیم شود.
نکته: برگ‌های دارای بافت مرده در نهایت از بین می‌روند و می‌ریزند، اما برگ‌های جدید در زمان مناسب برای جایگزینی آن‌ها به وجود می‌آیند. کمبود عنصر پتاسیم یک مسئله مهلک است و باید آن را برطرف کنید.
منیزیم
کمبود منیزیم در خاک باعث زردی شدید شاخه‌های نخل اریکا می‌شود. علت آن می‌تواند ناشی از بالا بودن میزان نیتروژن و کلسیم در خاک باشد. همچنین، خاک ممکن است خیلی اسیدی یا خیلی قلیایی باشد.
راه‌حل
آنچه برای رفع این مشکل نیاز است، استفاده از کود سولفات منیزیم به مقدار کافی و با روش کنترل شده است. همچنین، برای جلوگیری از تغذیه نامتعادل باید از کود پتاسیم استفاده کنید.
در صورتی که خاک خیلی اسیدی باشد، می‌توانید از سنگ آهک دولومیتی برای رفع کمبود این عنصر استفاده کنید. اما اگر خاک خیلی قلیایی باشد، از کاربرد اکسید منیزیم خودداری کنید. زیرا منیزیم در چنین خاکی حل نمی‌شود.
منگنز
به طور کلی، منگنز برای گیاهان بسیار مهم است. زیرا در اکثر فرآیندهای بیولوژیکی گیاه مانند تعرق، جذب نیتروژن، فتوسنتز، افزایش طول سلول ریشه و بسیاری از موارد دیگر نقش دارد. عدم وجود این عنصر می‌تواند منجر به زرد شدن برگ‌های نخل اریکا و از بین رفتن آن شود.
در صورت ادامه یافتن مشکل می‌تواند منجر به بافت‌مردگی یا نکروز در رگبرگ‌های منتهی به برگ‌ها شود. اگر درمان نشود، شاخه‌های گیاه از بین می‌روند و می‌ریزند.
کمبود منگنز تنها زمانی رخ می‌دهد که خاک خیلی قلیایی (PH بالای 6.5) باشد. این عامل باعث می‌شود منگنز در خاک حل نشود. فسفر اضافی یا خاک بیش از حد اشباع نیز می‌تواند باعث کمبود این عنصر شود.
راه‌حل
دو راه برای حل این مشکل وجود دارد. می‌توانید pH خاک را با افزودن سولفات تنظیم کنید و یا سولفات منگنز را در خاک و یا روی برگ‌ها اعمال کنید. بهتر است 2 قاشق چای‌خوری سولفات منگنز را در 3.8 لیتر آب اضافه کنید. سپس خاک یا شاخه‌های اریکا را آبیاری کنید.
آهن
کمبود آهن یک علت شایع در زرد شدن برگ‌های گیاه اریکا است. کمبود این عنصر می‌تواند منجر به از دست دادن کلروفیل و کاهش شدید سبزینگی در اندام سبز گیاهان بخصوص در برگ‌ها (کلروز) شود. کلروز در اطراف رگبرگ‌های جدیدترین برگ‌ها اتفاق می‌افتد. همچنین، می‌تواند باعث از بین رفتن سلول‌ها و بیماری‌ها در اندام‌های سبز گیاهان بخصوص برگ‌ها (نکروز) شود. نکروز از نوک برگ‌های جدید شروع می‌شود.
عوامل کمبود آهن عبارتند از:
- آبیاری بیش از حد خاک
- ریشه‌های خیلی عمیق
- ریشه‌های آسیب دیده
- خاک قلیایی
راه‌حل
راه‌حل، تغذیه گیاه با استفاده از کود سولفات آهن یا کلات آهن است. دو روش برای این کار وجود دارد. می‌توانید شاخ و برگ گیاه را با نصف قاشق چای‌خوری از هر یک از این کودها به ازای هر گالن آب (معادل 3.8 لیتر) آبیاری کنید و یا می‌توانید خاک را خیس کنید. راه‌حل دیگر این است که خاک را به درستی هوادهی کنید یا اریکا را با عمق مناسب بکارید.
2- کمبود رطوبت
شاخ و برگ گیاه اریکا مقدار زیادی رطوبت را از طریق تعرق شدید از دست می‌دهند. در این مرحله، شاخ و برگ آن دچار زردی می‌شوند. در صورتی که، این حالت ادامه پیدا کند، نوک شاخه‌های جوان‌تر دچار نکروز شده و قهوه‌ای می‌شوند.
راه‌حل
بهترین روش برای حل مشکل کمبود رطوبت این است که هوای پیرامون گیاه را به اندازه کافی مرطوب نگه دارید. همچنین، می‌توانید اریکا را با دیگر گیاهان همنشین کنید. زیرا آن‌ها رطوبت را آزاد می‌کنند که در مجموع برای جلوگیری از تعرق شدید کافی است. همچنین می‌توانید از از یک مرطوب‌کننده مناسب برای حفظ سطح رطوبت بالای 40 درصد استفاده کنید.
3- تنش گرمایی
همه ما می‌دانیم که قدم زدن در زیر آفتاب داغ با دمای 30 درجه سانتی‌گراد چقدر آزاردهنده است. گیاهان نیز همین احساس را دارند. گرمای شدید ناشی از دمای بالا طی روز، شب و دمای بالای خاک باعث زرد شدن برگ‌های اریکا و آسیب شدید آن می‌شود.
همچنین، تنش گرمایی باعث کاهش رشد، پوسیدگی و ریزش برگ‌ها و عدم گل‌دهی و بذردهی می‌شود. زیرا، در اثر گرمای شدید، تعرق گیاه بیش از حد می‌شود، ریشه و خاک نیز رطوبت زیادی را از دست می‌دهند.
راه‌حل
برای جلوگیری از اثرات امواج گرمای شدید در طول تابستان، بهتر است خاک را به طور مرتب مرطوب نگه دارید. یا حداقل بعد از خشک شدن کامل خاک قبل از این‌که دوباره آن را آبیاری کنید. از آبیاری بیش از حد گیاه خودداری کنید.
4- آفتاب سوختگی
تابش مستقیم نور خورشید می‌تواند باعث سوختن شاخه‌ها، ساقه‌ها و هر قسمت دیگری شود که با آن تماس پیدا می کند. پس از تماس با نور مستقیم خورشید، گیاه شروع به زرد شدن می‌کند. در صورت قرار گرفتن در معرض نور مستقیم به مدت طولانی، قسمت‌هایی از گیاه ممکن است تیره شوند.
راه‌حل
گیاه را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید. آن را در مکانی مناسب قرار دهید تا بتواند از نور غیر مستقیم خورشید بهره‌مند شود.
5- پوسیدگی ریشه و ساقه
آبیاری بیش از حد تنها عامل پوسیدگی ریشه و ساقه نمی‌باشد. قارچ نیز می‌تواند باعث این مشکل در گیاه شود، زیرا، به ریشه‌ها حمله می‌کند و در مرحله بعد باعث از بین رفتن ساقه‌ها می‌شود.
تا زمانی که، قارچ روی گیاه شما تأثیر نگذارد، نمی‌توانید بدانید که خاک گلدان حاوی قارچ است یا نه. زیرا قارچ ممکن است تا زمانی که گیاه بیش از حد آبیاری نشود، در خاک خوابیده باشد.
بنابراین هنگامی که ریشه‌ها و ساقه‌ها پوسیده می‌شوند، شاخ و برگ آن دچار زردی می‌شود. چرا که، آب کافی به آن‌ها نمی‌رسد.
راه‌حل
بهترین راه برای درمان این مشکل این است که قسمت‌های آسیب دیده را از بین ببرید. برای این منظور، باید از ریشه‌ها شروع کنید. در ادامه، چند مرحله برای چگونگی انجام این کار ارائه شده است:
- گیاه خود را به آرامی از گلدان جدا کنید.
- آن را شست و شو دهید.
- اجازه دهید تا ریشه‌های پوسیده بریزند.
- قسمت‌های آلوده را جدا کنید.
- همین کار را برای برگ‌ها انجام دهید.
- قسمت‌هایی از برگ‌ها (نصف هر کدام) را نیز برش دهید تا ریشه‌ها بتوانند به راحتی از گیاه حمایت کنند.
- گلدان را با محلول سفید‌کننده بشویید.
- سپس با احتیاط گیاه را دوباره بکارید.
6- هجوم حشرات
آفات مختلفی می‌توانند به نخل اریکا حمله کنند. این آفات شامل کاترپیلار، حشره فلس‌دار، کنه و … می‌باشند. اما شایع‌ترین آفت شپشک آرد‌آلود است.
شپشک آرد‌آلود در محل اتصال دمبرگ‌ها به ساقه اصلی گیاه جمع می‌شوند و باعث زرد شدن برگ‌ها و قهوه‌ای شدن نوک آن‌ها می‌شود.
راه‌حل
ساده‌ترین روش برای از بین بردن این آفات، شستن آن‌ها با آب است. زیرا می‌تواند حشرات، تخم‌ها و مواد چسبنده‌ای که معمولاً از خود به جا می‌گذارد را پاک کند.
راه دیگر این است که یک تکه پنبه را به الکل (ایزوپروپیل) آغشته کنید و سپس حشرات را تمیز کنید. یا می‌توانید به سادگی یک آفت‌کش را بر روی منطقه آلوده اسپری کنید.
7- آبیاری بیش از حد
آبیاری بیش از حد یکی از دلایل رایج زرد شدن برگ‌های گیاه است. زیرا آب اضافی در خاک باعث تورم ریشه و سپس پوسیدگی آن می‌شود.
در نتیجه، ساقه‌ها و برگ‌ها به دلیل نداشتن آب کافی، شروع به شکستن و تغییر رنگ (زرد شدن) می‌کنند.
راه‌حل
در ادامه مراحلی برای احیای اریکا پس از آبیاری بیش از حد ارائه شده است:
- گیاه را به آرامی ریشه کن کنید.
- ریشه‌ها را بشویید و سپس ریشه‌های آسیب دیده را حدف کنید.
- خاک را به درستی تخلیه کنید.
- گیاه را دوباره در گلدان بکارید.
می‌توانید با برنامه‌ریزی دقیق آبیاری که با در نظر گرفتن تمام فصول تهیه شده است از بروز این مشکل جلوگیری کنید. همچنین، قبل از هر آبیاری، بررسی کنید که آیا سطح خاک تا عمق 5 تا 7.5 سانتی‌متریخشک شده است یا نه.
در تابستان یا بهار، گیاه را به طور مکرر آبیاری کنید. اما در زمستان و پاییز آبیاری باید کمتر انجام شود.
8- خشک کردن بیش از حد خاک (آبیاری کمتر از حد مورد نیاز)
قبل از آبیاری مجدد باید اجازه دهید خاک خشک شود، اما نباید آن را کنار بگذارید تا در اثر بی‌آبی از بین برود. زیرا رطوبت خاک شروع به تبخیر می‌کند تا جایی که ریشه‌ها دیگر نمی‌توانند آب کافی به ساقه‌ها و برگ‌های خود برسانند. بدون رطوبت و مواد مغذی، شاخ و برگ گیاه شروع زرد شدن و سپس پوسیدگی می‌کند.
راه‌حل
آب را به درستی به خاک اضافه کنید. این کار را با بررسی و آزمایش خاک انجام دهید تا ببینید آیا کاملاً خشک شده است یا نه.
همچنین، بهتر است یک برنامه آبیاری با در نظر گرفتن فصل‌ها تنظیم کنید. این امر به جلوگیری از آبیاری بیش از حد گیاه در فصل زمستان و آبیاری کمتر از حد در تابستان کمک می‌کند.
9- کوددهی بیش از حد
افزودن مقدار زیادی کود و یا استفاده از کود بسیار غلیظ منجر به علائم شدیدی در گیاه اریکا مانند سوختگی و قهوه‌ای شدن نوک برگ‌های آن می‌شود.
این سوختگی به دلیل وجود نیتروژن مازاد در خاک است که باعث تنش اسمزی و خشک شدن تدریجی برگ‌های اریکا می‌شود. به طوری که برگ‌ها از زرد به قهوه‌ای کامل تبدیل می‌شوند.
راه‌حل
برای حل این مشکل از یک کود محلول در آب استفاده کنید تا بتواند به راحتی در ریشه فرو رود. همچنین، در صورت استفاده از کود بیش از حد یا غلیظ، گیاه را با آب کافی شست و شو دهید، تا زمانی که کود اضافی زهکشی شود.
10- سیستم‌های گرمایشی یا سرمایشی
گیاه می‌تواند هوای سرد یا گرم را تجربه کند. به عنوان مثال، ممکن است اریکا را خیلی نزدیک به شومینه یا نزدیک رادیاتور قرار دهید. این باعث می‌شود رطوبت از طریق تبخیر و تنفس شدید از خاک و گیاه خارج شود.
سناریوی دیگری که باید در نظر بگیرید این است که گیاه اریکا را در هوای سرد در کنار پنجره‌ای با نور مستقیم خورشید قرار دهید. بنابراین گیاه به دلیل سرمای شدید هوا دچار آفتاب سوختگی و پوسیدگی می‌شود.
راه‌حل
توصیه می‌شود که مکان نگهداری نخل اریکا را تغییر دهید. بنابراین در طول تابستان گیاه را دور از شومینه نگه دارید، و در طول زمستان آن را خیلی نزدیک به شومینه، رطوبت‌ساز یا رادیاتور قرار ندهید.
11- کمبود نور
گیاهان برای زنده ماندن نیاز به فتوسنتز دارند. بدون آن، گیاه اریکا به درستی رشد نمی‌کند. نور کم باعث قهوه‌ای شدن نوک برگ‌ها و زرد شدن شاخه‌ها می‌شود.
راه‌حل
گیاه را به مکانی با نور روشن‌تر و اما بدون نور مستقیم خورشید منتقل کنید.
12- مسمومیت مس
مسمومیت با مس باعث توقف رشد گیاه و زرد شدن شاخ و برگ آن می‌شود. یک روش عالی برای شناسایی سمیت مس، ریشه است، زیرا با وجود آبیاری به سوختن ادامه می‌دهد.
راه‌حل
بهترین راه برای مقابله با مسمومیت مس، متعادل کردن آن با کودهای قلیایی است. یا می‌توانید به خاک گیاه آهک اضافه کنید تا PH آن را افزایش دهید.
13- تجمع نمک در خاک
تجمع نمک در خاک می‌تواند به دلیل استفاده از کود باشد. اما شایع‌ترین علت آن، استفاده از آب لوله‌کشی حاوی فلوراید است. افزودن چنین آبی باعث تجمع نمک در خاک و عدم تعادل تغذیه‌ای می‌شود.
راه‌حل
خاک را تخلیه کنید و بگذارید خشک شود. سپس، آب مقطر و یا بهتر است آب باران را به خاک اضافه کنید. اگر به هیچ یک از این موارد دسترسی ندارید، آب لوله‌کشی خود را حداقل به مدت 24 ساعت در معرض نور خورشید قرار دهید تا فلوراید و کلر آن از بین بروند.
14- عوامل محیطی
عوامل محیطی اصلی شامل موارد زیر می‌باشد:
- نور
- رطوبت
- کوددهی
- آب
گیاهان اریکا زمانی شروع به زرد شدن می‌کنند که نور خورشید کافی نباشد و رطوبت بسیار کم باشد. عدم کوددهی مناسب نیز می‌تواند باعث زرد شدن خاک به دلیل عدم تعادل تغذیه‌ای شود. هنگامی که خاک بیش از حد آبیاری یا کمتر از حد مورد نیاز آبیاری شود، گیاه می‌تواند دچار زردی شاخ و برگ شود.
راه‌حل
تنها کاری که باید انجام دهید، این است که مطمئن شوید که شرایط محیطی محل نگهداری گیاه گلدانی اریکا مناسب است یا نه. برای این منظور، شرایط محیطی را با توجه به توضیحاتی که قبلاً ارائه شده است تنظیم کنید.
سخن پایانی
حالا دیگر میدانید که دلایل زیادی برای زرد شدن برگ‌های گیاه اریکا وجود دارد. بنابراین با اطلاعاتی که در این مقاله ارائه کردیم، امیدواریم بتوانید علت این مشکل را شناسایی کرده و آن را برطرف کنید.
