آشنایی با نخل شامادورا
نخل شامادورا با نام علمی Chamaedorea elegans، گونهای کوچک از نخل داخلی و یک گیاه آپارتمانی با نیاز نوری کم است. این گیاه میتواند با هر فضای داخلی مانند آپارتمان، ادارات و دفاتر کاری سازگار شود. چندین دهه است که این نخل کوچک یا “مینیاتوری” به عنوان یک گیاه آپارتمانی استفاده میشود. نخل شامادورا، یک گیاه همیشه سبز و چند ساله است که به دلیل فرم ظاهری جذاب و سهولت در نگهداری به یک گیاه آپارتمانی بسیار محبوب تبدیل شده است.
نخل شامادورا یکی از اعضای خانواده Areaceae و بومی گواتمالا و جنوب مکزیک است که در جنگلهای بارانی رشد میکند.
فهرست مطالب
- ارتفاع نخل شامادورا چقدر است؟
- آیا نخل شامادورا دارای گل و عطر است؟
- نخل شامادورا در چه نور و دمایی بهتر رشد میکند؟
- نخل شامادورا به چه مقدار آب و کود نیاز دارد؟
- خاک و شرایط تعویض گلدان نخل شامادورا چگونه است؟
- نظافت و نگهداری
- نحوه تکثیر نخل شامادورا
- مشکلات رایج نخل شامادورا
- آفات یا بیماریهای نخل شامادورا
- آیا نخل شامادورا سمی است؟
- بهترین موارد استفاده از نخل شامادورا چیست؟
ارتفاع نخل شامادورا چقدر است؟
نخل شامادورا از خانواده بزرگ پالم است. جزو کوتاه قدترین نخلها بشمار میرود. در شرایط طبیعی نهایت ارتفاع آن به 1500 سانتیمتر می رسد. معمولاً، نخل شامادورا برای نگهداری در داخل خانه در گلدانهای 15 تا 35 سانتیمتری با ارتفاع 45 تا 120 سانتیمتر رشد میکند. میتوانید این گیاه را بهعنوان یک گیاه روی میزی، بهصورت گروهبندی شده با دیگر گیاهان و بهعنوان یک گیاه مستقل کنار سالنی نگهداری کنید.
این نخل دارای شاخ و برگهای ضخیم و زیبا هستند که به طور طبیعی به شکل متراکم رشد میکنند. معمولاً برگهای این گیاه دارای دهها دسته از برگچههای باریک هستند. برگهای کشیده شامادورا به شکل زیگزاگی روی ساقه رشد میکند.
آیا نخل شامادورا دارای گل و عطر است؟
نخل شامادورا به صورت فصلی شکوفا میشود و ممکن است در فضای باز، در فصل رشد گلهای زرد کوچکی را تولید کند. در صورتی که گیاه نور کافی دریافت کند، در فصل بهار شکوفا میشود. گلهای زرد آن بهصورت خوشههای مارپیچی رشد میکنند و در نهایت به خوشههایی از میوههای سیاه و جذاب تبدیل میشوند. در محیط های آپارتمانی توقع رشد زیاد و گلدهی نداشته باشید.
توجه داشته باشید که هر نخل شامادورا شکوفا نمیشود و میوه نمیدهد. چرا که این گیاهان دوپایه هستند، به این معنی که دارای دو جنس نر و ماده میباشند.
نخل شامادورا در چه نور و دمایی بهتر رشد میکند؟
در نور کم، نخل شامادورا برگهای سبز تیره تولید میکند و با نورپردازی میتوان آن را در دفاتر کاری یا خانهها به خوبی حفظ کرد. برای رشد این گیاه، آفتاب صبح یا نور فیلتر شده روشن مناسب است. در صورتی که، آفتاب بعد از ظهر میتواند منجر به رنگ پریدگی شاخ و برگ آن شود.
نخل شامادورا در سایه کامل تا جزئی بهترین عملکرد را دارد و میتواند در سایه کامل به خوبی عمل کند. این نخل نمیتواند قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید را تحمل کند. زمانی که، نخل شامادورا به عنوان یک گیاه آپارتمانی در یک پنجره شمالی نگهداری شود، عملکرد خوبی خواهد داشت.
جریان هوای سرد میتواند منجر به قهوهای شدن برگهای آن شود. لذا، آن را از بادهای سرد یا گرم محافظت کنید. در فضای داخل خانه، نخل شامادورا را در دمای بین 20 تا 24 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. گیاه در دمای زیر 15 درجه به خواب میرود. در خارج از خانه، گیاه خود را از یخزدگی محافظت کنید زیرا باعث از بین رفتن آن میشود.
نخل شامادورا به چه مقدار آب و کود نیاز دارد؟
مشکل اصلی در مراقبت از نخل شامادورا آبیاری بیش از حد آن است. آبیاری بیش از حد گیاه و غرقاب شدن آن منجر به پوسیدگی ریشه میشود. در چنین شرایطی، برگهای گیاه زرد شده و ممکن است دچار ریزش شوند.
گیاهانی که غرقاب میشوند، اغلب دارای برگهایی با نوک قهوهای و برگهای جدید کم رنگ هستند و برگهای مسنتر آنها ممکن است زرد شوند.
غبارپاشی روزانه با آب بدون املاح برای گیاه ضروری است. اگر امکان غبارپاشی روزانه را ندارید میتوانید از دستگاه بخور سرد استفاده کنید.
هنگام آبیاری:
- خاک را به صورت دورهای بررسی کنید.
- هنگامی که 2.5 سانتیمتری بالای خاک خشک شد، گیاه را آبیاری کنید.
- آن را کاملاً آبیاری کنید تا مطمئن شوید که خاک و ریشههای گیاه به خوبی آب دریافت میکنند.
- زرد شدن برگها ممکن است نشاندهنده نیاز به آب نیز باشد.
- اجازه ندهید گیاه غرقاب شود. مانند همه گیاهان، خاک بیش از حد مرطوب باعث پوسیدگی ریشه میشود.
- از نخل شامادورا در برابر هوای خشک با قرار دادن گلدان آن بر روی سینی سنگریزهدار پر از آب محافظت کنید تا سطح رطوبت مناسبی داشته باشید.
- برای آبیاری از آب بدون املاح استفاده شود.
در طول فصل رشد (بهار تا اوایل پاییز) گیاه را با استفاده از کود مخصوص نخل و هیومیک اسید هر 10 روز یکبار طبق دستور نوشته شده روی بسته بندی تغذیه کنید. در ماههای زمستان کوددهی را متوقف کنید.
خاک و شرایط تعویض گلدان نخل شامادورا چگونه است؟
نخل شامادورا، خاک غنی و دارای زهکشی خوب را ترجیح میدهد. بافت خاک شامادورا باید بسیار سبک باشد. مخلوط گلدانی با کیفیت خوب و ترکیبی از پیت ماس و ورمی کمپوست انتخاب خوبی برای این گیاه است.
گلدان نخل شامادورا را هر دو سال یکبار تعویض کنید. این گیاه سیستم ریشهای نسبتاً ضعیفی دارد، بنابراین بهتر است صرفاً درصورت نیاز گلدان آن را تعویض کنید.
نظافت و نگهداری
نخل شامادورا را مانند سایر گیاهان هرس نکنید. برگچههای این گیاه از یک ساقه اصلی رشد میکنند. اگر لازم باشد که برخی از قسمتهای زرد یا آسیب دیده را جدا کنید، نوک برگچهها و یا خود برگ باید جدا شود.
نحوه تکثیر نخل شامادورا
زیستگاه اصلی نخل شامادورا گواتمالا است و در آنجا از طریق دانه رشد میکند. هر سال یا هر فصل، بذر تازه از این گیاه برداشت میشود. جوانه زدن بذرها میتواند 6 تا 9 ماه طول بکشد.
تکثیر نخل شامادورا به طور معمول از طریق پاجوش انجام میشود. ابتدا هر بوته را به دو یا چند بخش جدا تقسیم کنید و هر کدام را در گلدانی جداگانه بکارید. همچنین میتوانید پاجوشهای نزدیک به گیاه مادری را جدا کنید. برای جدا کردن پاجوش، گیاه مادری را از گلدان در آورید و با یک وسیله تیز، ناحیه اتصال را قطع کنید و آنها را در گلدانی که میزان شن بیشتری، نسبت به مخلوطِ خاک گیاه مادری دارد، بکارید.
بعد از انتقال به گلدان جدید، پاجوش ها را آب بدهید و اجازه ندهید که در فاصله بین دو آبیاری، سطح خاک بیشتر از ۵ سانتیمتر خشک شود.
مشکلات رایج نخل شامادورا
باتوجه به نیاز آبی بالای شامادورا فرق بین آبیاری زیاد و کم خط بسیار باریکی است که در صورت کم تجربه بودن شما در نگهداری گل و گیاه احتمال اشتباه را بالا میبرد. بسیاری از مشکلات شامادورا در اثر افراط و تفریط در آبیاری بوجود میآید.
-
علت خشک شدن نوک برگ:
کمبود رطوبت محیطی و دمای بالای اطراف گیاه به تدریج باعث سوختگی نوک برگهای گیاه میشود. سعی کنید همواره رطوبت بین 50 تا 70 درصد را برای گیاه تامین کنید. نخل را به محیطی با دمای بین 20 تا 24 درجه منتقل و از دستگاههای گرمایشی دور کنید.
-
علت سیاه شدگی ساقه:
افراط در آبیاری علت این عارضه است. بعد از مطمئن شدن از وجود زهکش و سبک بودن خاک، آبیاری را کاهش دهید.
-
علت پوسیدگی برگ از قاعده:
ابیاری زیاد از حد و سرمای محیط اطراف گیاه علت این عارضه است. با افزایش دما و کنترل مقدار آبیاری از ادامه پیدا کردن این شرایط جلوگیری کنید. برگهای پوسیده را جدا کرده و گیاه را با استفاده از قارچکش کاربندازیم آبیاری کنید.
-
علت زرد شدن برگ:
کمبود مواد مغذی و افراط و تفریط در آبیاری باعث زرد شدگی گیاه میشود. با اصلاح روش آبیاری و تغذیه گیاه این مشکل را رفع کنید.
-
علت لوله شدن برگ:
کمبود مواد مغذی یا حضور آفات باعث ظهور علائمی همچون لوله شدن برگ شود. گیاه را با مواد مغذی تغذیه کرده و از سموم کنهکش موجود در بازار برای مبارزه با آفات استفاده کنید.
-
علت متوقف شدن رشد:
کوچک بودن سایز گلدان، کمبود مواد مغذی و دمای پایین عوامل کاهش رشد شامادورا است. اگر بیش از یک سال از تعویض گلدان میگذرد گیاه را به گلدانی با یک سایز بزرگتر منتقل کنید. در فصول رشد کوددهی را فراموش نکنید. دقت کنید که گیاه در دمای زیر 15 درجه به خواب میرود.
-
علت خشکی برگ:
عدم وجود جریان هوا، افراط و تفریط در آبیاری و کمبود مواد غذایی علل این مشکل هستند. گیاه را درجریان هوای مستقیم قرار ندهید اما وجود جریان غیرمستیقم هوا برای رشد هرچه بهتر گیاه ضروری است. نحوه آبیاری را نیز اصلاح کنید.
-
علت سوراخ شدن برگ:
استفاده از مواد شیمیایی براق کننده و حضور آفات علت این عارضه است. برگهای گیاه را از مواد براقکننده پاک کرده و در صورت مشاهده آفات، سم مناسب را استفاده کنید. درصورت غبارپاشی در آفتاب به شکل مداوم نیز برگها دچار سوختگیهای گرد میشوند.
-
علت باز نشدن برگهای جدید:
در شرایط نامناسب محیطی گیاه ترجیح میدهد برگهای جدید خود را بسته نگه دارد. علاوه بر آن کمبود مواد مغذی و کمبود انرژی در گیاه میتواند به شکل باز نشدن برگها نمود پیدا کند.
-
علت ضعیف شدن گیاه:
نامناسب بودن خاک، کمبود موادمغذی و نگهداری اشتباه موجب تضعیف گیاه میشود. ریشه شامادورا در خاکهای رسی و سنگین توانایی جذب مواد مغذایی را ندارد. بنابراین اگر خاک گلدان رسی است ابتدا تعویض خاک انجام داده و سپس کوددهی کنید.
-
علت کمرنگ شدن برگ:
گیاه برای سبز ماندن نیاز به نور دارد. در صورت نگهداری نخل در مکانهای تاریک گیاه به مرور زمان دچار رنگ پریدگی میشود. گیاه را به مکانی با نور بیشتر منتقل کنید.
-
علت سیاه شدن نوک برگ:
بیماریهای قارچی و سرما باعث سیاه شدگی نوک برگ و در نهایت کل گیاه میشود. اگر این سیاهشدگی به مرور زمان اتفاق افتاده باشد احتمال وجود سرما زیاد است. در بیماریهای قارچی سرعت پخش بیماری بسیار بالا است.
-
علت زرد شدن برگهای مسن:
هنگامی که گیاه مقادیر بسیار محدودی از مواد غذایی را در دسترس داشته باشد، میتواند نیاز تمامی برگها را تامین کند. به همین علت برای نگهداشتن برگهای جدید شروع به انداختن برگهای مسن میکند.
آفات یا بیماریهای نخل شامادورا
به طور کلی، نخل شامادورا در برابر بیماریها یا آفات مقاوم است. رایج ترین آفت نخل شامادورا حشرهای رطوبت دوست به نام شپشک آردآلود است. تشخیص صحیح و به موقع آفات در مبارزه با آنها تاثیر به سزایی دارد.
-
وجود لکههای برجسته، سفید و پنبهای روی گیاه:
شپشک آردآلود عامل ایجاد این عارضه است. با استفاده از سم دیازینون در سه نوبت گیاه را سمپاشی کنید.
-
علت وجود پولکهای قهوهای و پهن در زیر برگ:
آفتی به نام سپردار قهوهای به شکل لکههای برجسته روی گیاه پدیدار شده است. با استفاده از سموم نفوذی مثل کنفیدور با این آفت مبارزه کنید.
-
علت چسبناک بودن برگ:
علسک حاصله از شته باعث ایجاد لایه چسبنده رو برگ میشود. برای مبارزه با شته سبز از سموم شیمیایی مثل مالاتیون و از سموم ارگانیکی همچون پالیزین میتوانید استفاده کنید.
-
علت وجود حشرات داخل خاک:
اگر امکان تعویض خاک را دارید، خاک گلدان را با خاکی مرغوب تعویض کنید. استفاده از سم دیازینون در خاک نیز برای از بین بردن حشرات مناسب است.
-
علت وجود تارعنکبوت روی برگ:
وجود تارعنکبوت در سطح رویی و زیرین برگ همراه با حشرات ریز و قرمز رنگ نشان دهنده وجود کنه عنکبوتی و یا کنه قرمز روی گیاه است. با استفاده از سموم مالاتیون و دیازینون و همچنین سموم کنه کش موجود در بازار با این آفت مقابله کنید.
از آنجایی که شامادورا گیاهی بسیار حساس به شرایط نامساعد است، بهتر است تمامی علائم ایجاد شده در گیاه را جدی گرفته و با گیاه پزشک مشورت کنید.
آیا نخل شامادورا سمی است؟
نخل شامادورا برای کودکان و حیوانات خانگی سمی نیست و خوردن برگهای آن مشکلی برای آنها ایجاد نمیکند.
بهترین موارد استفاده از نخل شامادورا چیست؟
نخل شامادورا یک گیاه همیشه سبز مقاوم است که به دلیل زیبایی، برگهای پرپشت، سهولت در نگهداری و نیاز نوری کم گیاهی محبوب برای نگهداری در شرایط آپارتمانی میباشد. این گیاه با افزایش سن، در امتداد تنه برجستگیهایی شبیه به بامبو ایجاد میکند. همچنین نخل شامادورا در تصفیه هوا و سمزدایی هوای خانه نقش مؤثری دارد.
زمانی که، نخل شامادورا به عنوان یک گیاه گلدانی در داخل یا خارج از خانه نگهداری میشود، عملکرد خوبی دارد. رایجترین کاربرد این گیاه، استفاده از آن به عنوان یک گیاه آپارتمانی است. این گیاه در محیطهای کم نور با دمای ثابت و به طور مداوم گرم عملکرد بسیار خوبی دارد. به همین دلیل است که نگهداری از نخل شامادورا در داخل خانهها و مکانهای عمومی مانند ادارات و مراکز خرید بسیار محبوب است.
اگر میخواهید یک بهشت گرمسیری را در داخل منزل خود تجربه کنید و به گیاهی نیاز دارید که وقت زیادی از شما نگیرد، این گیاه انتخاب مناسبی خواهد بود.